زمینه و هدف: مصرف مواد روان گردان محرک در جوامع بشری به تدریج جایگزین مواد مخدر سنتی شده است که متاسفانه اثرات ناگوار جسمی و روانی شدیدتری ایجاد نموده و امکان ترک این نوع اعتیاد نیز بسیار کمتر از مخدر سنتی می‌باشد. اکثر افراد معتاد برای هزینه مواد روان گردان محرک دست به جرائمی خطرناک می‌زنند زیرا توهمات ناشی از مصرف این مواد نیز منجر به وقوع جنایات می‌گردد. مطالعه حاضر با هدف شناسایی بررسی اپیدمیولوژیک مجرمان مصرف کننده مواد روان گردان در زندان مرکزی ارومیه صورت گرفته است.

روش بررسی: این پژوهش یک مطالعه توصیفی مقطعی بود که با مراجعه پژوهشگر به زندان مرکزی ارومیه بر روی 59 زندانی که به علت ارتکاب جرایم متعدد زندانی شده بودند از طریق پرسشنامه صورت گرفت. پرسشنامه شامل دو قسمت اطلاعات دموگرافیک و سوالات مبتنی بر نوع مواد مصرفی و روش مصرف و سوابق فرد بود.

نتایج: 58 نفر از نمونه‌ها مرد و یک نفر زن بودند. تحصیلات اکثر آنان زیر دیپلم بود. بیشتر آن‌ها بیکار بودند و یا شغل ثابتی نداشتد. اکثر مجرمان (2/69%) به شیشه معتاد بودند. این ماده روان گردان محرک بیشترین علت جرم را تشکیل می داد. میانگین مدت مصرف مواد روان گردان 99/5 + 49/7 سال بود. 15 مجرم مورد بررسی به حبس ابد و اعدام محکوم شده بودند که بیانگر سنگینی و شدت جرم ارتکابی آنان بود. یافته‌های مطالعه نشان داد که ارتباط معنی‌داری بین مصرف مواد روان گردان محرک و نوع جرم و سابقۀ قبلی حبس وجود ندارد (05/0