مقدمه : ارتکاب جرم توسط یک بیمار روانی، پدیده ناشایعی نیست. بیماران اسکیزوفرنیک و اختلال دو قطبی، دو دسته مهم از بیماران سایکوتیک می ‎ باشند که ارتکاب جرم در مرحله حاد بیماری آن­ها صورت می‌گیرد (1). این مطالعه با هدف بررسی نوع و مقایسه جرایم در این دو گروه از بیماران صورت گرفت.

  مواد و روش­ها : در این مطالعه مقطعی تحلیلی، بیماران مراجعه­کننده به بخش روان‌پزشکی سازمان پزشکی قانونی کشور، ارجاع داده شده از مراجع قضایی، طی مدت یک سال از ابتدای اردیبهشت سال 1386 لغایت اول اردیبهشت سال 1387 بررسی شدند که شرح حال توسط روانشناس اخذ شده و سپس نوع بیماری با معاینه و مصاحبه روانپزشکی و بر اساس معیارهای تشخیصی DSM- IV-TR تشخیص داده شد. اطلاعات موردنظر بر اساس پرسشنامه پژوهشگر ساخته در پرسشنامه درج ‎ گردید.

  نتایج : در این مطالعه از 100 بیمار مبتلا، 60 نفر مبتلا به بیماری اسکیزوفرنی و 40 نفر مبتلا به اختلال دوقطبی بودند که از نظر جنس، وضعیت تاهل، گروه­های سنی، سطح سواد، نوع جرایم، سابقه ارتکاب جرم، طول مدت بیماری، تظاهرات سایکوتیک، سابقه سوء مصرف الکل و مواد مخدر و روان گردان بررسی شدند. از نظر مصرف مواد روان­گردان، تظاهرات سایکوتیک و آلت جرم، تفاوت آماری معناداری بین بیماران مبتلا به اختلال دو قطبی و اسکیزوفرنی یافت شد.

  بحث و نتیجه‌گیری : وقوع جرم در بیماران مبتلا به بیماری دو قطبی از اسکیزوفرنی بیشتر و در این دو گروه از بیماران در مردها، افراد مجرد و افراد با تحصیلات زیر دیپلم، بیشتر از سایرین بود. بیشتر بیماران، قصد ارتکاب جرم نداشته و براساس توهمات مرتکب جرم شده بودند. اما مقایسه قصد ارتکاب جرم در دو گروه، تفاوت معنی­داری نشان نداد. اغلب گروه اسکیزوفرنیک، سابقه ارتکاب جرم را داشته و بیشتر، بستگان درجه اول را تحت آزار و اذیت قرار می­دادند. مردان مجرد با تحصیلات زیر دیپلم که مبتلا به اختلال دو قطبی یا اسکیزوفرنیک باشند باید از نظر ارتکاب جرم، موردتوجه ویژه باشند؛ همچنین، آموزش خانواده بیماران می­تواند در کاهش میزان جرم ارتکابی این بیماران موثر باشد.