زمینه و هدف: این پژوهش با هدف بررسی عوامل خطر و محافظت‌کننده اقدام به خودکشی در زندانیان مرد با سوء مصرف و وابستگی به مواد انجام شد.

روش: در یک طرح همبستگی از جامعه زندانیان شهر تهران 230 نفر وارد مطالعه شدند. از ابزارهای مقیاس آگاهی و توجه با حضور ذهن، پرسشنامه دلایل زندگی، سیاهه کوتاه نشانه‌های روانی و پرسشنامه تاب‌آوری کونور- دیودسون برای جمع‌آوری داده‌ها استفاده شد. یافته‌ها: شیوع طول عمر اقدام به خودکشی در بین زندانیان 42٪ بود. شیوه اصلی اقدام به خودکشی مسموم سازی بود، در 27٪ از شرکت‌کنندگان سابقه بیش مصرف وجود داشت و در 15٪ موارد انگیزه بیش مصرف مُردن بود. مقایسه‌های گروهی نشان داد افراد بدون سابقه اقدام به خودکشی با سایر گروهای با سابقه اقدام به خودکشی از لحاظ باورهای بقا و مقابله، ممنوعیت اخلاقی، ترس از عدم تایید اجتماعی و حضور ذهن رگه با هم تفاوت معنی‌دار دارند. نتایج تحلیل رگرسیون لوجستیک نشان داد مصرف چند دارویی، باورهای بقا و مقابله و باورهای مرتبط با مسؤولیت پذیری نسبت به خانواده سابقه اقدام به خودکشی را پیش‌بینی می‌کنند.

نتیجه‌گیری: اقدام به خودکشی مشکلی نسبتاً شایع در بین زندانیان مرد با سو‌ء مصرف یا وابستگی به مواد است. عوامل مرتبط با شیوه مصرف مواد و باورهای دلایل زندگی به عنوان عوامل خطر و محافظت کننده اصلی این رفتار هستند.