احقاق حق و فصل خصومت در اعلام جرم وشکایات بر اساس قانون آیین دادرسی کیفری از وظایف قضات محسوب می شود لکن موفقیت در این مسیر مستلزم کشف حقیقت است، رسیدن به چنین نتیجه‌ای از طرف قضات همیشه ساده و آسان نبوده و نیازمند همکاری متخصصین و خبرگان ذی صلاحی است که به علوم مربوط تسلط داشته و قضات را برای رسیدن به هدف نهایی که همان اجرای عدالت است یاری نمایند، از جمله مهم ­ترین آن­ها پزشکان قانونی هستند که از نظر استفاده از تخصص و نظریات آنان در قانون آیین دادرسی کیفری، اولویت اول را دارند. در قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 که تلاش شده نواقص قوانین قبلی تا حد امکان مرتفع و نسبت به روز آمد بودن آن اقدام گردد، نحوه حضور و دخالت پزشکان قانونی در امور کیفری و در مراحل مختلف دادرسی از مرحله کشف جرم، تعقیب متهم و تحقیق از وی، بازداشت و محاکمه وی، تعیین مجازات و اجرای آن مشخص شده است که تحقیق حاضر در پی نشان دادن نقش ایشان در هریک از این مراحل و میزان تأثیر نظریات آنان در تصمیمات مقامات قضایی در قانون مذکور می­باشد. بدیهی است نقش پزشکان قانونی در حقوق فراتر از صرف حضور و اعلام نظر در مراحل دادرسی کیفری بوده و حسب مورد سایر رشته­ های این علم از جمله حقوق مدنی، حقوق جزای عمومی، جزای اختصاصی و... نیز در راستای اجرای عدالت از این متخصصان بهره مند می­گردد که پرداختن به آن­ها می­ تواند موضوع پژوهش­ های جداگانه‌ای گردد.