چکیده

  زمینه و هدف : انجام کالبدگشایی روی جنین و نوزاد فوت شده، علاوه بر اینکه دقیق­ترین روش برای تعیین علت مرگ محسوب می­گردد (1)، به دلیل ارایه اطلاعات به مشاورین ژنتیک و متخصصین زنان، نقش اساسی در کمک به سلامت بارداری­های بعدی و کاهش میزان مرگ و میر پیرامون تولد به عنوان یکی از مهم­ترین شاخص­های بهداشتی، اجتماعی و اقتصادی دارد. با توجه به نقش مهم رضایت والدین در فراوانی کالبدگشایی­های انجام شده (3، 2) بر آن شدیم تا طی این مطالعه، نگرش والدینی که مرده­زایی، مرگ داخل رحمی و یا دوران نوزادی فرزندشان را تجربه کرده­اند، در خصوص انجام کالبدگشایی مورد بررسی قرار دهیم، همچنین نقش عوامل زمینه­ای از جمله علل فرهنگی، اقتصادی و مذهبی را بر روی نگرش والدین بررسی نماییم.

  روش بررسی : این مطالعه بصورت مقطعی– توصیفی انجام گرفته و نحوه انتخاب نمونه­ها بصورت تصادفی ساده بوده است. در این مطالعه نگرش 100 نفر از والدینی که در سه مرکز زایشگاهی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی ایران در شهر تهران دچار مرگ جنین، مرده­زایی و یا مرگ نوزاد شده بودند، در خصوص موافقت یا عدم موافقت با انجام کالبدگشایی از طریق پرسشنامه مورد بررسی قرار گرفت.

  یافته­ها: از 100 مورد مرگ پیرامون تولد، در 66 مورد علت مرگ نامعلوم، 15 مورد ناهنجاری مادرزادی و در 19 مورد نیز سایر بیماری­ها به عنوان علت مرگ از سوی پزشک اعلام شده بود. از مجموع 100 نفر والد (60 مادر و 40 پدر) با سابقه اخیر مرگ جنین یا نوزاد، 68 نفر (6/66 % مادران و 70% پدران) با انجام کالبدگشایی موافق بودند (دارای نگرش مثبت) . در والدین با نگرش مثبت، تمایل به دانستن علت مرگ (3/45%)، نگرانی از سلامتی بارداری بعدی (8/35%) و بررسی ناهنجاری مادرزادی (9/18%) به ترتیب مهم­ترین علل (انگیزه) موافقت ذکر شده بود. 32% والدین (33% مادران و 30% پدران) دارای نگرش منفی نسبت به انجام کالبدگشایی بودند. در مادران مسایل عاطفی (7/77%) و در پدران مسایل اقتصادی (2/46%)، مهم­ترین عوامل تأثیرگذار در ایجاد نگرش منفی بودند.

  نتیجه گیری : والدینی که مرگ نوزاد را تجربه کرده بودند نسبت به والدینی که جنین را از دست داده بودند، نگرش منفی نسبت به انجام کالبدگشایی داشتند. همچنین والدین با نگرش منفی دارای سطح تحصیلات پایین­تری نسبت به گروه با نگرش مثبت بودند . این مطالعه نشان داد که درصد زیادی از والدین با انجام کالبدگشایی موافق هستند و چنانچه شرایط لازم برای انجام کالبدگشایی مرگ­های پیرامون تولد در کشور فراهم شود بسیاری از والدینی که جنین یا نوزاد خود را از دست داده­اند با انجام آن موافق خواهند بود. همچنین این مطالعه نشان داد که مهم­ترین علت در بروز نگرش منفی در پدران مسایل اقتصادی و در مادران مسایل عاطفی است، که با ایجاد پوشش بیمه­ای برای کالبدگشایی و انجام مشاوره روانشناسی می­توان نظر مثبت والدین را در خصوص کالبدگشایی جلب نمود.