1- سازمان پزشکی قانونی بوشهر، بوشهر، ایران 2- گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران ، k.najafabady@sbmu.ac.ir
چکیده: (3719 مشاهده)
اهداف: آمونیاک، کلروفرم و دی‌اتیل‌اتر سه حلال بسیار پرکاربرد در فرآیندهای آماده‌سازی و استخراج نمونه در آزمایشگاه‌های پزشکی قانونی (به‌خصوص آزمایشگاه سم‌شناسی قانونی) هستند و کارکنان این بخش‌ها مواجهات قابل‌توجهی را با این حلال‌ها تجربه می‌کنند. مواجهه با این حلال‌ها اثرات زیان‌باری مانند سمیت‌های کبدی و عصبی، سرطان‌زایی و جهش‌زایی را می‌تواند به دنبال داشته باشد. هدف این مطالعه ارزیابی میزان مواجهه شغلی کارکنان آزمایشگاه‌های پزشکی قانونی بوشهر با این حلال‌ها بود. مواد و روش‌ها: این مطالعه تجربی به‌صورت مقطعی در سال ۱۳۹۶ انجام شد. نمونه‌گیری‌ها به‌صورت فردی و در دو هفته متوالی به کمک پمپ نمونه‌برداری فردی و لوله‌های جاذب صورت پذیرفت. تعیین مقدار کلروفرم و دی‌اتیل‌اتر با استفاده از دستگاه گازکروماتوگراف مجهز به دتکتور یونیزان شعله‌ای و آنالیز مقادیر آمونیاک با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتر در طول‌موج ۶۶۰نانومتر انجام شد. میانگین وزنی-زمانی مواجهه نیز به کمک فرمول‌های مربوطه مورد محاسبه قرار گرفت. یافته‌ها: میانگین میزان مواجهه با کلروفرم، دی‌اتیل‌اتر و آمونیاک در بخش استخراج آزمایشگاه در روزهای بدون استخراج نمونه به ترتیب ppm ۰۲۱/۰، ۰۰۷/۰ و ۱۷/۰ و در روزهای استخراج به ترتیب ppm۰۲/۷، ۲۵/۳۲ و ۶۳/۳ بود و بین میزان مواجهه کارکنان در روزهای استخراج و روزهای بدون استخراج تفاوت آماری معنی‌داری وجود داشت (۰۵/۰>p). میانگین وزنی- زمانی مواجهه برای همه حلال‌ها (به‌جز کلروفرم) کمتر از حدود مجاز کشوری آنها بود. نتیجه‌گیری: اگرچه سطوح مواجهه‌ای کارکنان آزمایشگاه‌های پزشکی قانونی شهر بوشهر کمتر از حدود مجاز کشوری است، ولی در برخی موارد (به‌خصوص در مورد حلال خطرناک کلروفرم) این مواجهات در سطح هشدار قرار دارد.
