مقدمه و هدف: با توجه به اهمیت روزافزون پدیده ی مسمومیت های غیر غذایی در ایران، مطالعه ی حاضر قصد دارد، با مرور ساده ی مستندات مرتبط با انواع این نوع مسمومیت، برآورد دقیق تری از مختصات آن جهت سیاستگذاری های صحیح در این حوزه ارایه دهد.
مواد و روش ها: برای تهیه ی مطالعات واجد شرایط، به پایگاه های اطلاع رسانی علمی Iranmedex، Irandoc، Scopus، Integrated Library و Sciencedirect مراجعه شد و مقالات مرتبط ارایه شده با استفاده از یک استراتژی نظام مند و حساس ترین کلید واژه های مرتبط شامل مسمومیت (Poisoning OR Toxicity OR Intoxication)، غیرغذایی (Non-Food) و خودکشی (Suicide OR Self-harm) جمع آوری شده و پس از ارزیابی کیفی با استفاده از چک لیست استاندارد STROBE ، مهم ترین یافته های مطالعات هم وزن استخراج گردید.
یافته ها: از میان 220 مقاله مرتبط یافت شده، 29 بررسی با جمعیت کل 72024 نفر بررسی شدند. بیشترین موارد مسمومیت های عمدی (86%)، در گروه سنی 24- 15 سال و بیشترین موارد مسمومیت های اتفاقی (79%) در گروه سنی زیر 15 سال بروز یافته بود. سابقه ی مسمومیت و وجود اختلالات روانی فاکتورهای مهم و معنی-داری برای ابتلای بعدی به مسمومیت به شمار می رفتند.
نتیجه گیری: مرور ساده ی مستندات در زمینه ی بروز و میرایی انواع مسمومیت های غیرغذایی در ایران بیان گر اینست که کاهش بار مسمومیت ها در ایران نیازمند یک اجماع فراگیر برای قانونمند کردن فروش و مصرف انواع سموم و داروها و موادشیمیایی، کاهش مصرف سموم و استفاده از روش های کنترلی ایمن، تغییر نگرش و ارتقای آگاهی های مردم و تدوین برنامه های آموزشی مناسب از طریق رسانه های جمعی می باشد.
Sepand M R, Bagheri P. The Simple Review of Existent Documents on Non-Food Poisoning in Iran. Iran J Forensic Med 2011; 17 (3) :189-198 URL: http://sjfm.ir/article-1-463-fa.html
سپند محمدرضا، باقری پژمان. مرور ساده ی مستندات موجود در زمینه ی مسمومیت های غیر غذایی در ایران. مجله پزشکی قانونی ایران. 1390; 17 (3) :189-198