[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
بخش‌های اصلی
صفحه اصلی::
اطلاعات نشریه::
آرشیو::
برای نویسندگان::
اصول شفافیت::
تماس با ما::
::
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
گواهی‌ها

AWT IMAGE

Attribution-NonCommercial
CC BY-NC


AWT IMAGE

Open Access Publishing


AWT IMAGE

Prevent Plagiarism


AWT IMAGE

..
:: دوره 29، شماره 3 - ( 1402 ) ::
جلد 29 شماره 3 صفحات 150-140 برگشت به فهرست نسخه ها
نقش و تأثیر عوامل زمینه‌ای در احراز رابطه سببیّت؛ با نگرشی به حقوق کامن‌لو
هادی رستمی 1، آذر کلانتری2
1- گروه حقوق، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران ، h.rostami@basu.ac.ir
2- گروه حقوق، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
چکیده:   (923 مشاهده)
عوامل زمینه‌ای به ویژگی‌های جسمانی، روانی یا اعتقادی اطلاق می‌شوند که به‌صورت ذاتی، ارثی یا عرضی در اشخاص نمایان است، مانند پیری، ناتوانی، بیماری و ...؛ این عوامل در کنار اسباب خارجی می‌توانند در وقوع جنایت، نقش‌آفرین یا تسریع‌کننده باشند. عوامل زمینه‌ای ذیلِ قواعد مربوط به تعدد اسباب یا اجتماع مسبب و مباشر که قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲) راهکارهایی نسبت به آن‌ها دارد، قرار نمی‌گیرند. سکوت قانون، موجب گردیده که دادگاه‌ها در موارد تداخل عوامل زمینه‌ای با قصور یا تقصیر مرتکب، براساس نظریه‌های کارشناسی کمیسیون‌ها و هیأت‌های پزشکی، سهمی از نتیجه را برای بزه‌دیده در نظر بگیرند. در حقوق کامن‌لو، با استناد به قاعده جمجمه ظریف و اینکه مرتکب باید بزه‌دیده خود را همان‌گونه که هست، بپذیرد، نقشی برای عوامل زمینه‌ای در زنجیره سببیّت قائل نبوده و مرتکب را مسؤول پیامدهای رفتار خویش می‌شناسند. با این‌حال، در صورت شمول جنایت عمدی بر رفتار مرتکب، عوامل زمینه‌ای نادیده گرفته می‌شوند و چالش، ناظر به جنایات غیرعمدی است. با توجه به بند (پ) ماده ۲۹۰ قانون مجازات اسلامی و تبصره ۲ آن، چنانچه مرتکب با آگاهی و توجه نسبت به وضعیت زمینه‌ای بزه‌دیده، رفتاری انجام دهد که نوعاً موجب جنایت گردد، جنایت، عمدی است. با این توصیف، اگر رفتار بدون آگاهی و به‌صورت غیرعمدی (با تقصیر) واقع شده و در عمل موجب گردد که عامل زمینه‌ای، نتیجه را تشدید یا تسریع نماید، مرتکب به‌طور کامل مسؤول است. در صورت تداخل عوامل زمینه‌ای و اسباب خارجی، اگر میان رفتار و نتیجه، رابطه سببیت باشد، در آن‌صورت، با فرض تقصیر مرتکب، نتیجه صددرصد منتسب می‌شود. درصدبندی و دادن سهمی از نتیجه به عوامل زمینه‌ای فاقد وجاهت قانونی است. البته، اگر نتیجه زیان‌بار، ناشی از ذات عامل زمینه‌ای یا عارضه معمول و قابل پیش‌بینی باشد، مرتکب، ولو آنکه مقصر باشد، به دلیل فقدان سببیّت، مسؤول شناخته نمی‌شود.
واژه‌های کلیدی: عوامل زمینه‌ای، جمجمه ظریف، سببیّت، تقصیر، بزه‌دیده
متن کامل [PDF 753 kb]   (528 دریافت)    
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | موضوع مقاله: حقوق پزشکی
دریافت: 1402/5/14 | ویرایش نهایی: 1402/8/22 | پذیرش: 1402/7/3 | انتشار الکترونیک: 1402/7/26
ارسال پیام به نویسنده مسئول


XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Rostami H, Kalantari A. The Role and Influence of Contextual Factors in Determining Causation; An Attitude towards Common Law. Iran J Forensic Med 2023; 29 (3) :140-150
URL: http://sjfm.ir/article-1-1473-fa.html

رستمی هادی، کلانتری آذر. نقش و تأثیر عوامل زمینه‌ای در احراز رابطه سببیّت؛ با نگرشی به حقوق کامن‌لو. مجله پزشکی قانونی ایران. 1402; 29 (3) :140-150

URL: http://sjfm.ir/article-1-1473-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 29، شماره 3 - ( 1402 ) برگشت به فهرست نسخه ها
مجله پزشکی قانونی ایران Iranian Journal of Forensic Medicine
Persian site map - English site map - Created in 0.05 seconds with 37 queries by YEKTAWEB 4660