زمینه و هدف: یکی از موضوعات مهمی که در روانپزشکی قانونی بررسی می‌شود احتمال ابتلای متهم به جنون آنی در حین ارتکاب جرم است. چرا که براساس قوانین مصوبه مجازات اسلامی و طبق قوانین کشورهای دیگر جنون در حین ارتکاب جرم رافع مسوولیت کیفری است. هدف از این مطالعه بررسی میزان وجود جنون آنی در افراد مدعی در حین ارتکاب جرم در پرونده‌های ارجاعی به کمیسیون روانپزشکی قانونی استان‌های لرستان و ایلام طی سال های 89-85 می‌باشد.

روش بررسی: نوع مطالعه توصیفی مقطعی و گذشته‌نگر است، حجم نمونه با توجه به محدودیت نمونه تمامی پرونده‌های ارجاعی به کمیسیون روانپزشکی قانونی استانهای لرستان و ایلام طی سالهای 86-85 است که به صورت سرشماری غیرتصادفی انجام می‌گیرد. با مراجعه به دفاتر ثبتی مراکز پزشکی قانوین استانهای لرستان و ایلام و سپس واحد بایگانی و مطالعه پرونده‌های مندرجات براساس اهداف تکمیل و جمع‌آوری شد.

یافته‌ها: از کل پرونده‌های ارجاعی به کمیسیون‌های روانپزشکی، تنها جرمی که ادعای جنون در آن مطرح شده است قتل است. لذا بین جرایم تنها قتل مورد مظالعه قرار گرفته است. همچنین در مجموع تنها 9 پرونده (7 پرونده در لرستان و 2 پرونده در ایلام) ادعای جنون حین ارتکاب جرم داشتند. از بین 9 مورد مدعیان جنون 1 پرونده در لرستان و 2 پرونده در ایلام به اثبات جنون رسیدند. هر سه مورد اثبات شده جنون دارای سابقه بیماری روانی بودند. ابزار جرم جنون‌های اثبات شده بلوک و اجر و درگیری بود. تنها یکی از موارد سابقه مصرف موادمخدر داشت.

 نتیجه‌گیری: با توجه به اینکه همه موارد جنون ثابت شده دارای سابقه بیماری روانی و یک مورد نیز سابقه مصرف موادمخدر داشتند. لذا تشخیص و کنترل صحیح بیماری‌های روانی که احتمال جنون دارند در کاهش احتمال جرایم و همچنین حل معضل مصرف مواد مخدر حائز اهمیت است و این مطالعه به علت محدودیت آماری باید در سطح کشوری و به صورت گسترده انجام گیرد.